Fragment uit 'De gemuilkorfde Europese leeuw'.
Dit wordt
vrijwel zeker het fragment voor de promotie van 'Onderweg met Moeder Aarde.
Deel 4 De gemuilkorfde Europese leeuw'. Hoofdstuk 2 De technocratische aanval op
de morele cultuur. § Goetheanisme tussen sociaaldarwinisme en staatscommunisme.
De
uitgave wordt verwacht op 22 juli 2022. Wie ‘Ja, ik geef toestemming voor
gebruik van mijn mailadres voor het toezenden van een eenmalige promotiemailing
over jouw boek.’ mailt naar gerritimpens@gmail.com zet de uitgever ertoe aan
het boek daadwerkelijk beschikbaar te maken. De promotiemail verplicht tot
niets, maar zonder promotiemail verschijnt er ook niets! Doe me een plezier en
laat je vrienden en familie ook even mailen.
'Tijdens
het najaar van 1905 had Rudolf Steiner in Berlijn in een voordracht over de
algemene politieke situatie gesproken. Het goetheanisme vormde het kiembed van
een vernieuwende dynamieke levensvisie rond 1900. Met name het tweede deel van
Goethes Faust gaf volgens Steiner de toon aan voor de twintigste eeuw. Het in
Midden-Europa geïmporteerde sociaaldarwinisme zou volgens Steiner echter de weg
banen voor nationalisme, klassen- en rassenstrijd, inclusief economische
concurrentie. Steiner wees op de gedachten die heersten over wederzijdse hulp
in de natuur, zoals bij de Russische zoöloog Karl Fedorovitsj Kessler
(1815-1881). Aanverwante inzichten gebaseerd op de sociale ideeën omtrent
wederzijdse hulp en broederschap kwamen van de Russische anarchist Pjotr
Aleksejevitj Kropotkin (1842-1921).Tussen verschillende diersoorten kan een
strijd om het bestaan plaatsvinden, maar als men dit gegeven met een sociaal-darwinistische
interpretatie op de mens toepast, komt men tot rassenstrijd. Steiner wilde dit
westerse gedachtengoed met een Midden-Europese visie beantwoorden. (*9)
De reeds enkele malen naar voren
gebrachte Johann Wolfgang von Goethe had tegenover de overheersende
experimentele natuurwetenschap reeds een meditatieve aanpak gesteld door het
goddelijke om ons heen op te merken. Westerse theorieën en hypothesen werden op
segmenten van de natuur losgelaten en verloren de organische eenheden en de
daar achter liggende geestelijke krachten uit het oog. Instrumenten en
werktuigen hebben een holistische visie op de wereld verbannen. De eenzijdige
kijk op de mens als fysiek wezen met een daaraan toegevoegde gevoelswereld is
het resultaat van de toegepaste natuurwetenschap.
Volgens
Goethe 'verdampte' met de natuurwetenschap de leven schenkende geest uit de
natuurrijken. Dit gedachtegoed wilde Rudolf Steiner onder de aandacht brengen
om een ethische verantwoordelijkheid op te roepen. Dit was voor de moderne
wereldburger volgens hem de weg naar vrijheid om de maatschappij te bevruchten
met individuele initiatiefkracht. Hiermee zou het creatieve individu de
ondergeschiktheid aan de groep of de gemeenschap overstijgen, die tot dan toe
het individu beheerste en stuurde. Het goetheanisme en Steiners latere
antroposofie boden een uitdagende leidraad om de sociale kwestie te
beantwoorden.'
Afbeelding:
Kropotkin.
